Akademik Çeviri Nedir?
Yazılan akademik yayınların, ders notlarının, sunumların, bilimsel belgelerin, doktora ve uzmanlık tezlerinin, makalelerin ve araştırma notlarının ve benzer içerikteki tüm metinlerin farklı bir dile çevrilmesine akademik ingilizce çeviri adı verilmektedir. Akademik ingilizce tercümenin amacı, dünya genelinde eğitim amaçlı yayınlanmış olan bilimsel çalışmaların hedef dile eksiksiz ve doğru şekilde aktarılmasıdır. Akademik alandaki ingilizce tercüman fen bilimleri, sosyal bilimler, ekonomi ve güzel sanatlar alanlarında yapılmış olan bilimsel çalışmaları farklı bir dile çevirirler. Akademik çeviri belgeleri son derece titizlikle hazırlanmalıdır. Akademik ve bilimsel çalışmaların yanlış çevrilmesi durumu söz konusu dahi edilemez. Profesyonel ingilizce çevirinin ortaya çıkabilmesi için tercümanın metne sadık kalması, gereken araştırmaları yapması ve konunun terminolojisine çok iyi şekilde hâkim olması gerekmektedir.
Akademik Çeviride dikkat edilecek hususlar
Akademik çeviride çevirmenin yorumu bulunmamalıdır. Bu çeviri dalı çevirmenin yazı üzerindeki yeteneklerini sergileyebileceği bir alan değildir. En ufak bir yorum ya da açıklama, doğru olsa bile kesinlikle kullanılmamalıdır. Çevirmen metinde ne yazıyorsa aynı şekilde doğrudan hedef metne aktarmalıdır. Kelimeler mümkün olukça birebir şekilde çevrilmelidir. Kaynak metindeki anlatım tekniğine ve yazım şekline bağlı kalınmalıdır. Eğer kaynak metinde sayılar, kısaltmalar ya da formüller bulunuyor ise hedef dile en doğru şekilde aktarılmalıdır. Akademik metinlerde bazen yazar kendine özgü kısaltmalar kullanabilir ya da atıfta bulunabilir; bunlar evrensel olmadığından dolayı çevirisi yapılırken çok dikkatli davranmak gerekir. Buna ek olarak; atıf yapılan kişi ya da bilimsel çalışma ile alakalı olarak da bir araştırma yapılmalıdır.
Bu çeviriyi gerçekleştirecek olan çevirmen profesyonel olmalıdır. Ayrıca çevirisini yapacağı konu ile ilgili olan terminolojiyi iyi bilmeli ve konuya hakim olmalıdır. Hem kaynak dilin hem de hedef dilin dilbilgisi kurallarını çok iyi bilmeli ve çevireceği dil ile ilgili yazım becerileri çok gelişmiş olmalıdır. Dillere hakim olmanın yanında her iki dilin de kültürüne ve bu dillerde yer alan deyimlere aşina olmalıdır. Tüm bu özelliklere sahip uzman kişilerin yaptığı çeviriler kaynak metnin doğru bir şekilde aktarılmasına olanak tanıyacaktır. Çevirmenler profesyonel oldukları alandaki bilgilerini devamlı olarak güncellemelidir. Bu alanda tecrübe edinmek ve eksiklikleri gidermek amacıyla teknikleri bilmeli ve bu tekniklere göre kendilerini geliştirmelidir.
Akademik metinlerdeki cümle yapısına dikkat edilmeli ve doğru çözümlenmelidir. Çok uzun cümleler bulunabilir. Mümkün olduğu sürece çevirmen bu cümleleri bölmemeli, yapısını değiştirmemelidir. Dil yapısındaki farklılıktan dolayı bir değişiklik söz konusu olduğu zaman minik müdahaleler yapabilir. Burada en hassas nokta; akademik çevirisi yapılacak olan orijinal metnin bütünlüğünün ve anlamının eksiksiz ve doğru şekilde aktarılmasıdır.
Akademik çeviri yapılırken süreç doğru bir şekilde planlanmalıdır. Metin okuyup anlaşılmalı, konu hakkında araştırma yapılmalı, sonrasında çeviriye geçilmelidir. Bu tür bilimsel çalışmalarda çeviri yapacak çevirmenler uzman akademisyenler olmalıdır. Çeviri esnasındaki her aşamada araştırmaya devam edilmelidir. Konu hakkında tecrübe ve fikir sahibi olabilirsiniz fakat akademik alanda her geçen gün yeni terimler ortaya çıktığından dolayı çeviriyi yapan kişi bilgilerini devamlı olarak güncellemek zorundadır.
Akademik Çevirinin Taşıdığı Önem
Bilimsel çalışmalar yapanlar akademik çevirilerin çoğalması ile bu türdeki kaynaklara rahatlıkla erişebilirler. Bir insanın bütün dilleri bilmesi ve profesyonel seviyede çıkarılmış bütün çalışmaları okuması imkansızdır. Bu nedenden diğer diller yazılan çalışmaların okunması ve anlaşılması çok önemlidir. bu noktada akademik çevirilerin önemi devreye girer. Bilimsel ve akademik çalışmaların birbirlerine faydalarının dokunması akademik çeviriler sayesinde mümkündür.
